Einde in zicht: ERFGOEDVOELEN
ERFGOEDVOELEN
Begin 2021 sloegen Museum Dr. Guislain, Huis van Alijn en Erfgoedhuis Zusters van Liefde de handen in elkaar om hun expertise op vlak van erfgoed en welzijn te verdiepen. Onder de noemer ErfGoedVoelen startten ze een project om, samen met partners uit de zorg- onderzoeks- en onderwijssector, welzijnsgerichte cultureel-erfgoedinterventies te onderzoeken en te faciliteren.
Aan de hand van vier trajecten richt ErfGoedVoelen zich op kinderen en jongvolwassenen die ondersteuning krijgen vanuit een psychiatrische zorggroep, thuiswonende volwassenen met (jong)dementie en hun mantelzorgers, en thuiswonende 55-plussers zoekende naar sociaal contact of nieuwe betekenisgeving.
Tijdens wekelijkse bijeenkomsten in de musea worden verschillende erfgoedmethodieken ingezet en gezocht op welke manier het museum van betekenis kan zijn voor deelnemers. Via kwalitatief onderzoek wordt nagegaan welke betekenis deze interventies kunnen hebben voor de deelnemers en professionals, en wat de randvoorwaarden zijn om deze te integreren in de dagelijkse werking van erfgoed- en zorgorganisaties.
WAT WILLEN WE BEREIKEN?
● inzicht bieden in de rol van betekenis die deze trajecten voor deelnemers en professionals kunnen spelen.
● Een wetenschappelijk onderbouwd draagvlak om interventies met cultureel erfgoed in de welzijnssector te exploreren, stimuleren en kritisch te blijven bevragen.
● Het nog onontdekte potentieel van cultureel erfgoed onder de aandacht brengen.
● Duurzame en sectoroverschrijdende partnerschappen opzetten en zo de zorg- en erfgoedsector inspireren.
● Verder onderzoek rond dit thema richting geven en stimuleren.
HOE PAKKEN WE DIT AAN?
Via verschillende trajecten worden diverse erfgoedmethodieken ingezet. Deze methodieken, zoals object handling en object storytelling, zijn internationaal gekend en gewaardeerd. Ze gebruiken cultureel erfgoed om dialoog te stimuleren en betekenisvolle interacties te creëren. Daarnaast zetten we actief in op expertisedeling.
Het onderzoeksteam gaat via participerende observatie, interviews, informele gesprekken, focusgroepen en ingebouwde reflectiemomenten na welke betekenis deze trajecten kunnen hebben voor deelnemers en professionals, en op welke manier ze zinvol zijn en kunnen verduurzaamd worden.
LEES HIER MEER OVER DE DRIE FASEN
AUGUSTUS 2022 - MEI 2023
In de EERSTE FASE werden samen met de drie erfgoedinstellingen vier pilootprojecten opgezet. Elk pilootproject ging met een andere groep mensen aan de slag en verschillende erfgoedmethodieken werden ingezet. In het onderzoek stonden daarbij twee onderzoeksvragen centraal: "Welke rol van betekenis kunnen welzijnsgerichte cultureel-erfgoedinterventies spelen voor deelnemers en professionals?" en "Wat zijn de randvoorwaarden om welzijnsgerichte cultureel-erfgoedinterventies in de zorg- en erfgoedsector te integreren?".
MEI 2023 - FEBRUARI 2024
In FASE TWEE werd verder gebouwd op de resultaten van fase 1. De focus van het tweede jaar van ErfGoedVoelen lag op het verduurzamen van zowel de vier bestaande piloottrajecten als het onderzoek. In dit tweede jaar werden alle trajecten opnieuw opgestart en afgerond. Er werd verder gebouwd op de opgedane expertise en bijgestuurd op basis van evaluaties. Alle resultaten werden vastgelegd in een allesomvattend eindrapport dat nu verder verspreid wordt.
MAART 2024 - FEBRUARI 2025
In FASE DRIE, de laatste fase, wordt gestreefd naar een sterke verbinding tussen alle betrokken sectoren, met als doel invloed uit te oefenen op verschillende beleidsdomeinen (welzijn, cultuur en onderwijs). In eerste instantie wordt ingezet op het verspreiden van opgedane expertise bij zorg- en cultuuropleidingen, en bij opleidingen voor professionals binnen de zorg- en erfgoedsector. Ook delen we, samen met partners zoals FARO en de dienstverlenende rol TOON, de ervaringen en opgebouwde expertise met de erfgoed- en zorgsector. Ook de drie erfgoedpartners breiden hun informele internationale netwerken uit en zullen deze formaliseren. Internationale netwerkbijeenkomsten dienen als ideale toetssteen voor de inzichten die voortkomen uit het onderzoek. Tot slot worden de onderzoeksresultaten samen met het onderzoeksteam geconsolideerd en dienen ze als basis voor vervolgonderzoek en een wetenschappelijk onderbouwd draagvlak om interventies met cultureel erfgoed binnen de welzijnssector te blijven stimuleren en onderzoeken.
LEES HIER HET ONDERZOEKSRAPPORT
LEES HIER MEER OVER HET PROJECT ERFGOEDVOELEN
PARTNERS
ErfGoedVoelen | Huis van Alijn
Het project ErfGoedVoelen — Museum Dr. Guislain
Kapers op Kunst, een traject van ErfGoedVoelen - Erfgoedhuis | Zusters van Liefde JM